Người trưởng thôn đầy trách nhiệm
Cuộc sống càng phát triển thì lối sống co cụm, khép kín trong phạm vi gia đình cũng trở nên phổ biến. Ở nhiều cộng đồng dân cư, hình thức tự quản cộng đồng đang dần mờ nhạt, đại diện duy nhất của cộng đồng là trưởng thôn dường như cũng chỉ còn là hình thức, chiếu lệ. Việc bầu trưởng thôn không được người dân chú ý nhiều, xóm Thàn Mát - xã Bình Thành - huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên là một ví dụ. Trong suy nghĩ của người dân Thàn Mát thì “chức vụ trưởng thôn cũng chỉ là danh nghĩa” và người dân bỏ phiếu bầu chọn đôi khi bởi “vì thương anh ấy bị què, được chức trưởng thôn sẽ nhận được tiền trợ cấp của nhà nước, sẽ bớt khó khăn hơn”!.
Có lẽ vì nghĩ chức vụ trưởng thôn chỉ là trên danh nghĩa nên trưởng thôn Thàn Mát ít nhiều thờ ơ, chưa thể hiện được năng lực của mình khiến xóm bỏ lỡ nhiều cơ hội quyền lợi trong các dự án 135 hay không kịp thời tiếp nhận và phổ biến các thông tin liên quan tới kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của xã nhà. Phải chăng đây là một trong nhiều lý do khiến mối liên kết giữa người dân với chính quyền, giữa người dân với người dân ở Thàn Mát không mấy chặt chẽ mặn mà?
Khi bắt đầu tiếp xúc với dự án Thúc đẩy quản lý cộng đồng tại Việt Nam - PCM2, sau nhiều lần tham gia hội họp, tập huấn, người dân trong xóm dần hiểu ra rằng: “Quản lý các công việc của cộng đồng không là việc của riêng một cá nhân nào, mà là việc chung của mọi người dân trong xóm”. Nếu mỗi người đều đoàn kết và đóng góp sức lực thì không có khó khăn nào của cộng đồng không thể giải quyết, cộng đồng từ đó mà phát triển đi lên. Trưởng thôn Thàn Mát càng ngày càng ý thức được vai trò và trách nhiệm của mình nên từ đó luôn tích cực đi đầu trong mọi công việc của xóm. Trước mỗi buổi họp xóm, trưởng thôn thông báo rõ ràng về mục đích và nội dung cuộc họp trên loa phát thanh, huy động mọi người tham gia đầy đủ. Được thông báo rõ ràng, người dân không những tham gia đông đủ mà còn tích cực bàn bạc và đóng góp ý kiến cho các công việc chung. Tại buổi lựa chọn ưu tiên thực hiện tiểu dự án do PCM 2 hỗ trợ, người dân trong xóm đã quyết định chọn hai nhánh đường khó đi nhất trong xóm để bê tông hoá. Biết được nguồn kinh phí hỗ trợ từ dự án là có hạn nên trưởng thôn Thàn Mát đã tích cực vận động nhân dân trong xóm tham gia góp sức người, sức của vào việc làm đường. Không những tuyên truyền vận động tại các cuộc họp xóm mà trưởng thôn còn trực tiếp đi từng nhà để vận động, thậm chí còn viết hẳn một bài tuyên truyền dài gần 2 trang giấy đọc trên loa phát thanh xóm nói về ý nghĩa và những lợi ích của con đường nếu được thực hiện. Mọi thông tin về sự hỗ trợ của dự án cũng được công khai với người dân khiến ai cũng phấn khởi và đồng lòng đóng góp, chẳng mấy chốc, con đường đã được bê tông hoá giải quyết khó khăn trong giao thông của người dân Thàn Mát.
Giờ đây xóm Thàn Mát đã thay đổi, mỗi khi có công việc gì chung, trưởng thôn lại thông báo cho mọi người trong xóm họp lại để cùng bàn, phân công công việc cụ thể. Người dân được phát huy quyền dân chủ, được biết, được bàn, được làm và được trực tiếp kiểm tra nên họ tích cực và trách nhiệm hơn khi tham gia hoạt động chung của cộng đồng. Trưởng thôn Thàn Mát cũng đã vượt qua khó khăn của bản thân để hoàn thành tốt vai trò và nhiệm vụ của mình, trở thành một người trưởng thôn đầy trách nhiệm.