Học từ Quản lý cộng đồng
Thôn Sa Động (Động Cát) có gần 306 hộ gia đình, với trên 1200 nhân khẩu, trong đó có 70% sinh sống bằng nghề khai thác, nuôi trồng và chế biến thuỷ hải sản. Từ một thôn nghèo trong xã Bảo Ninh - TP Đồng Hới, thôn tiếp cận với dự án Quản lý Cộng đồng và học được phương pháp làm việc Cộng đồng tự quản. Đến nay Sa Động đã trở thành lá cờ đầu trong xây dựng nông thôn mới trong xã.
Trước đây thôn cũng như bao thôn khác, bà con mạnh ai nấy làm, công ai nấy hưởng. Việc làng để làng lo, việc mình mình gánh. Cuộc sống cứ thế trôi đi và cơ sở vật chất chung của thôn thì càng ngày càng xấu đi. Khi dự án PCM 2 đến với thôn, chúng tôi (ban cốt cán thôn) lo sợ rằng khó thực hiện trên địa bàn thôn vì cái tự tôi của từng người. Nhưng hiệu quả mang lại ngoài dự kiến.
Khi thực hiện Quỹ Cộng đồng quản lý chúng tôi đã hiểu dân tự quản là như thế nào? Chúng tôi nhận thấy rõ ràng lợi ích của việc tự quản nên hoan hỉ cùng nhau góp sức thực hiện các công việc chung của thôn. Các tiểu dự án được hoàn thành như những đứa con tinh thần gắn kết người dân lại với nhau, không còn mạnh ai nấy làm như trước kia nữa. Ông Ty – thành viên nhóm nòng cốt tâm đắc với cách làm tự quản đã thốt nên thơ:
“Quản lý cộng đồng như luồng gió mới.
Thúc đẩy ta họp với người dân
Cùng bàn, cùng làm, cùng kiểm tra.
Lợi ích cùng hưởng mới là của chung.”
Tháng 7/2014 thôn chúng tôi có kế hoạch nâng cấp khu lăng thờ Cá Ông và nhà tưởng niệm trong thôn. Cả xóm băn khoăn lấy kinh phí đâu ra bây giờ? Dự toán hết trên 300 triệu đồng nhưng nhân dân chỉ có thể đóng góp 30 triệu đồng mà thôi. Lúc này chúng tôi đã vận dụng ngay những gì học được từ dự án vào việc xây dựng kế hoạch ngân sách chi tiết thực hiện công trình trên. Từ khảo sát, thiết kế xây dựng, đến lập dự toán, phân công trách nhiệm cho từng thành viên Ban tự quản đi huy động đóng góp, quyết thực hiện cho được công trình này. Kết quả vượt ngoài mong đợi, chúng tôi đã huy động được 280 triệu đồng từ các nhà hảo tâm, con em đi làm ăn xa quê, huy động được như vậy bởi vì họ tin tưởng vào Ban tự quản chúng tôi, tin tưởng vào cách làm minh bạch công khai của chúng tôi, cách chúng tôi quản lý và thực hiện theo phương pháp Quản lý cộng đồng. Kết quả dự án thực hiện được 500 m2 sân bằng bê tông, xây dựng 60m tường rào và sơn lại lăng thờ Cá Ông, Ngày 30/12 âm lịch năm 2014 nhân dân cả thôn kính cẩn rước tượng Bác Hồ và tượng Bác Võ Nguyên Giáp về thờ tại khu tưởng niệm của thôn. Ai nấy trong lòng đều hân hoan phấn khởi.
Từ khi tham gia dự án Quản lý Cộng đồng, thôn Sa Động so với trước đây, làng biển vốn nghèo khó này đã thực sự khởi sắc. Từ những con đường cát, đường đất rải sỏi đi lại khó khăn nay đã bê tông hoá hoàn toàn. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân xã Bảo Ninh ngày càng được nâng lên. Người dân Bảo Ninh luôn dành lời cảm ơn cho Quản lý Cộng đồng.
Người viết
Trương Quốc Hội